Παράνομη διατάραξη νομής. Αυθαίρετες κατασκευές σε όμορο ακίνητο. Προσβολή τη νομής δια της παρεμπόδισης της θέας λόγω ύψους, της πρόκλησης φθορών στα επιχρίσματα του τοίχου και της δημιουργίας θορύβου από τον άνεμο. [ΜΠΡ ΠΑΤΡ 126/2023]

Παράνομη διατάραξη νομής. Αυθαίρετες κατασκευές σε όμορο ακίνητο. Προσβολή τη νομής δια της παρεμπόδισης της θέας λόγω ύψους, της πρόκλησης φθορών στα επιχρίσματα του τοίχου και της δημιουργίας θορύβου από τον άνεμο. [ΜΠΡ ΠΑΤΡ 126/2023]

Από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 974, 981 εδ. α, 984 ΑΚ συνάγεται, ότι ο αποκτήσας τη φυσική εξουσία επί του πράγματος είναι νομέας αυτού, αν ασκεί την εν λόγω εξουσία, με διάνοια κυρίου, η δε νομή αυτή προσβάλλεται είτε με διατάραξη είτε με αποβολή του νομέα, εφόσον αυτές γίνονται παράνομα και χωρίς τη θέλησή του, οπότε αυτός προστατεύεται με τις οικείες αγωγές των άρθρων 989 και 984 ΑΚ περί διαταράξεως της νομής και περί αποβολής από αυτήν.

Ειδικότερα, κατά το άρθρο 989 ΑΚ, ο νομέας που διαταράχθηκε παράνομα έχει δικαίωμα να αξιώσει την παύση της διατάραξης, καθώς και την παράλειψή της στο μέλλον. Διατάραξη είναι κάθε παρεμπόδιση ή παρακώλυση της φυσικής εξουσίας πάνω στο πράγμα, με διαρκή ή παροδικό χαρακτήρα, που δεν φτάνει μέχρι την αποβολή και με την οποία ανατρέπεται η ήσυχη και ειρηνική απόλαυση της νομής, συνιστά δε μερική προσβολή, γιατί ο νομέας δεν στερείται πλήρως τη φυσική εξουσία, αλλά παρακωλύεται σε κάποια από τις εκδηλώσεις της.

Θετικά εκδηλώνεται η διατάραξη, είτε με πράξη του προσβολέα στο πράγμα (π.χ. αφαιρώντας ή και κόβοντας ή και καταστρέφοντας αντικείμενα από ξένη ιδιοκτησία), είτε με παρεμπόδιση πράξεως του νομέα (δυσχεραίνει τον νομέα να εισέλθει στην ιδιοκτησία του με την τοποθέτηση αντικειμένων που φράζουν ή παρεμποδίζουν ή παρακωλύουν την είσοδο και έξοδο απ’ αυτήν), ενώ αρνητικά, με παράλειψη, όταν ο προσβολέας δεν προβαίνει στην επιβαλλόμενη ενέργεια προς αποτροπή ή παύση της διαταράξεως, όπως συμβαίνει και όταν αυτός (προσβολέας) παραλείπει να άρει διαταρακτικό κατασκεύασμα ή αντικείμενο που συνεπάγεται διαρκή και εξακολουθητική παρενόχληση του νομέα στην άσκηση της νομής του.

Παράνομη διατάραξη της νομής υπάρχει και όταν σε γειτονικό ακίνητο κατασκευάζονται ή διατηρούνται εγκαταστάσεις από την ύπαρξη ή χρήση των οποίων προβλέπονται με βεβαιότητα παράνομες επενέργειες στο ακίνητό του, δηλαδή πράξεις, που επιχειρούνται εκτός του πράγματος και αποτελούν έμμεσες επενέργειες στο πράγμα και παρενοχλούν την άσκηση της νομής σε αυτό (ΑΠ 1408/2019, ΔΣΑ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»).

Απόσπασμα απόφασης

Η ενάγουσα με την υπό κρίση αγωγή, κατ’ εκτίμηση του δικογράφου, ιστορεί ότι τυγχάνει κυρία, νομέας και κάτοχος κατά ποσοστό 100%, ενός οικοπέδου μετά της εντός αυτού διώροφης μονοκατοικίας, όπως αυτό εμφαίνεται στο από μηνός Ιουλίου 2016 τοπογραφικό διάγραμμα της πολιτικού μηχανικού και περιγράφεται αναλυτικά κατά θέση, έκταση και όρια στο αγωγικό δικόγραφο, το οποίο περιήλθε στην κυριότητά της δυνάμει των νομίμως μεταγεγραμμένων αναφερόμενων στην αγωγή συμβολαιογραφικών πράξεων. Ότι από τον χρόνο που το εν λόγω ακίνητο περιήλθε στην κυριότητά της, νέμεται αυτό συνεχώς και αδιαλείπτως, ασκώντας τις προσιδιάζουσες στη φύση του αναφερόμενες ειδικότερα διακατοχικές πράξεις χωρίς να ενοχληθεί ποτέ από κανέναν.

Ότι την 28-5-2020 ο εναγόμενος, ο οποίος είναι κύριος του περιγραφόμενου στην αγωγή όμορου ακινήτου, τοποθέτησε στη νότια πλευρά του οικοπέδου του και σε απόσταση δέκα εκατοστών από την ιδιοκτησία της ογκώδη ικριώματα μήκους 8,65 εκατοστών και ύψους 5,05 εκατοστών, τα οποία κάλυψε με δίκτυ πυκνής ύφανσης. Ότι η ενάγουσα υπέβαλε αναφορά στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης, η οποία κατόπιν ελέγχου και διενέργειας αυτοψίας συνέταξε την υπ’ αριθμ. …../4-9-2020 έκθεση αυτοψίας αυθαίρετης κατασκευής και υπολογισμού προστίμων και κοινοποίησε στον εναγόμενο το αναφερόμενο στην αγωγή έγγραφο, με το οποίο διατάχθηκε ο τελευταίος να απομακρύνει τα ως άνω ικριώματα.

Ότι ο εναγόμενος δεν έχει απομακρύνει μέχρι σήμερα τις ως άνω αυθαίρετες κατασκευές, με αποτέλεσμα να διαταράσσει παράνομα τη νομή της στο επίδικο ακίνητο. Με βάση το ιστορικό αυτό η ενάγουσα ζητά: α) να αναγνωριστεί νομέας του περιγραφόμενου στην αγωγή επίδικου ακινήτου, β) να υποχρεωθεί ο εναγόμενος να παύσει κάθε προσβολή της νομής της επί του επίδικου και απομακρύνει τις περιγραφόμενες κατασκευές (ικριώματα), άλλως να επιτραπεί αυτό στην ίδια με δαπάνες του εναγομένου, γ) να υποχρεωθεί ο εναγόμενος να παραλείπει στο μέλλον κάθε ενέργεια που διαταράσσει με οποιονδήποτε τρόπο τη νομή της επί του επίδικου, δ) να απειληθεί σε βάρος του εναγομένου προσωπική κράτηση διάρκειας δύο μηνών και χρηματική ποινή πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ υπέρ της ενάγουσας για κάθε μελλοντική διατάραξη της νομής της και για κάθε παραβίαση της απόφασης που θα εκδοθεί, και στ) να καταδικαστεί ο εναγόμενος στη δικαστική της δαπάνη.

Με το ανωτέρω περιεχόμενο και αιτήματα, η υπό κρίση αγωγή, περίληψη της οποίας έχει καταχωρηθεί στα βιβλία διεκδικήσεων του Κτηματολογικού Γραφείου ….., κατ’ άρθρο 220 § 1 ΚΠολΔ, (βλ. το προσκομιζόμενο και επικαλούμενο από την ενάγουσα αντίγραφο της περίληψης το οποίο φέρει την από 21-5-2021 βεβαίωση του Προϊσταμένου του Κτηματολογικού Γραφείου …..), παραδεκτώς (άρθρο 237 ΚΠολΔ) εισάγεται προς συζήτηση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου, το οποίο τυγχάνει καθ’ ύλην και κατά τόπον αρμόδιο (άρθρα 7, 9, 11 αρ. 1, 12-14, 16 αρ. 12, 29 § 1 ΚΠολΔ), απορριπτομένου του ισχυρισμού του εναγομένου περί καθ’ ύλην αναρμοδιότητας του παρόντος Δικαστηρίου, προκειμένου να εκδικασθεί με την αρμόζουσα τακτική διαδικασία.

Επιπλέον, η ένδικη αγωγή είναι ορισμένη και νόμιμη, στηριζόμενη στις ρυθμίσεις των άρθρων 974, 984, 989 ΑΚ, 176, 907, 908 § 1, 947 § 1 ΚΠολΔ, πλην του υπό στοιχ. α’ αιτήματος, το οποίο είναι απορριπτέο ως απαράδεκτο ελλείψει εννόμου συμφέροντος, καθώς η ενάγουσα δεν αναφέρει στην υπό κρίση αγωγή ότι ο εναγόμενος αμφισβητεί τη νομή της επί του επιδίκου ακινήτου.

Για το παραδεκτό της συζήτησης της αγωγής καταρτίστηκε και προσκομίζεται το από 30-4-2021 ενημερωτικό έγγραφο της ενάγουσας για τη δυνατότητα διαμεσολαβητικής διευθέτησης της διαφοράς (άρθρο 3 ν. 4640/2019), ενώ προσκομίζεται σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 7 § 4 Ν. 4640/2019 το από 13-8-2021 πρακτικό περάτωσης αρχικής υποχρεωτικής συνεδρίας της διαμεσολαβήτριας ………………………….. Πρέπει, επομένως, η αγωγή να εξεταστεί περαιτέρω κατ’ ουσίαν, δεδομένου ότι καταβλήθηκε για το καταψηφιστικό αίτημα αυτής το ανάλογο τέλος δικαστικού ενσήμου με τις νόμιμες επιβαρύνσεις (βλ. το προσκομιζόμενο υπ’ αριθμ. ………………………….. παράβολο της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και την από 10-11-2021 απόδειξη ηλεκτρονικής πληρωμής αυτού της Τράπεζας …………….).

Από την από 19 Μαΐου 2021 ένορκη βεβαίωση των μαρτύρων, όλα τα έγγραφα που νόμιμα προσκομίζουν και επικαλούνται οι διάδικοι, ορισμένα εκ των οποίων αναφέρονται ειδικώς κατωτέρω, χωρίς να παραλείπεται κάποιο κατά την ουσιαστική κρίση της ένδικης διαφοράς, όπως επίσης από τα διδάγματα της κοινής πείρας, τα οποία λαμβάνονται υπόψη και αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο (άρθρο 336 § 4 ΚΠολΔ), (…) αποδείχθηκε ότι ο εναγόμενος τον Απρίλιο του έτους 2020 προέβη σε εργασίες κατασκευής τοιχίου αντιστήριξης και εκσκαφές, στο ακίνητο ιδιοκτησίας του, έχοντας λάβει την υπ’ αριθμ. ……../25-10-2020 έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, η δε ενάγουσα επικαλούμενη ότι οι εργασίες αυτές υποβαθμίζουν την ιδιοκτησία της, υπέβαλε την με αριθμό πρωτοκόλλου ……./24-4-2020 από 23-4-2020 αναφορά — καταγγελία προς το Πολεοδομικό Γραφείο του δήμου ………………………., με την οποία γνωστοποιούσε στην ως άνω υπηρεσία τις εκτελούμενες από τον εναγόμενο εργασίες, ζητώντας να ελεγχθεί η νομιμότητα τους.

Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι ο εναγόμενος στις 28-5-2020 τοποθέτησε στη νότια πλευρά του οικοπέδου του, σε απόσταση 10 εκατοστών από το ακίνητο της ενάγουσας, ογκώδη ικριώματα μήκους οκτώ μέτρων και εξήντα πέντε εκατοστών (8,65) και ύψους πέντε μέτρων και πέντε εκατοστών (5,05), προκειμένου να εκτελέσει εργασίες επί της οικίας του. Ακολούθως, η ενάγουσα υπέβαλε την από 10-8-2020 αναφορά καταγγελία της προς το Πολεοδομικό Γραφείο, του δήμου …………………., με την οποία γνωστοποιούσε στην εν λόγω υπηρεσία την τοποθέτηση εκ μέρους του εναγομένου των ως άνω ικριωμάτων και ζητούσε τη διενέργεια αυτοψίας, προκειμένου να διαπιστωθεί η νομιμότητα της τοποθέτησης τους εκ μέρους του εναγομένου. Κατόπιν ελέγχου που πραγματοποίησε η ως άνω υπηρεσία στις 4-9-2020, συντάχθηκε η με αριθμό …../4-9-2020 έκθεση αυτοψίας αυθαίρετης κατασκευής και υπολογισμός προστίμων των πολιτικών μηχανικών …………….. και …………….., σύμφωνα με την οποία κρίθηκαν αυθαίρετες οι αναφερόμενες εκεί κατασκευές επί του οικοπέδου του εναγομένου, ήτοι η κατασκευή τοίχου αντιστήριξης, η κατασκευή λιθόκτιστου τοίχου και η επιχωμάτωση, όπως περιγράφονται στην ως άνω έκθεση αυτοψίας και διατάχθηκε η κατεδάφιση των εν λόγω αυθαίρετων κατασκευών. Σημειώνεται, ότι κατά της ανωτέρω έκθεσης αυτοψίας ο εναγόμενος έχει ασκήσει ένσταση.

Ακολούθως, δυνάμει της υπ’ αριθμ. πρωτ. ………/23-9-2020 απόφασης της Υπηρεσίας Δόμησης, ανακλήθηκε η ως άνω αναφερόμενη υπ’ αριθμ. ……….. πράξη έγκρισης εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, με ημερομηνία 25-10-2019, η οποία είχε εκδοθεί κατόπιν αιτήσεως του εναγομένου και λαμβανομένης υπόψη της απόφασης αυτής της η ως άνω υπηρεσία εξέδωσε το με αριθμ. πρωτ. …………./23-9-2020 έγγραφο της με θέμα «Απομάκρυνση ικριώματος», με το οποίο ενημέρωνε τον εναγόμενο ότι θα πρέπει να απομακρύνει τα ικριώματα που έχει τοποθετήσει στην ιδιοκτησία του εντός προθεσμίας τριών ημερών από την παραλαβή του εγγράφου αυτού, πλην όμως ο εναγόμενος ουδέν έπραξε εντός της εν λόγω προθεσμίας, ενώ τα άφησε στη θέση αυτή για εννέα επιπλέον μήνες. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι ο εναγόμενος έχει ήδη από τον Ιούνιο του έτους 2021 αφαιρέσει τα ως άνω ικριώματα, τα οποία είχε τοποθετήσει στη νότια πλευρά του οικοπέδου του σε απόσταση δέκα εκατοστών από την ιδιοκτησία της ενάγουσας, καθιστώντας το αίτημα για άρση της προσβολής της νομής της ενάγουσας με την αφαίρεση των ανωτέρω κατασκευών άνευ αντικειμένου και συνεπώς, ως προς το κεφάλαιο αυτό πρέπει η υπό κρίση αγωγή να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμη.

Όμως, δεδομένου ότι τα ικριώματα που είχαν τοποθετηθεί από τον εναγόμενο, παρέμειναν στην αυτή θέση για χρονικό διάστημα εννέα μηνών μετά την απόφαση της αρμόδιας υπηρεσίας δόμησης περί απομάκρυνσής τους και ενώ είχε ήδη ανακληθεί από την ως άνω υπηρεσία η πράξη έγκρισης εργασιών δόμησης, προσέβαλαν τη νομή της ενάγουσας, καθώς παρεμποδίζονταν η θέα της οικίας της λόγω του ύψους τους, προκαλούνταν φθορές στα επιχρίσματα του τοίχου της οικίας της, καθώς και έντονος θόρυβος όταν εφάπτονταν στην οικία της λόγω ανέμων, πρέπει η υπό κρίση αγωγή, ως προς το κεφάλαιο της παράλειψής της προσβολής της νομής της ενάγουσας στο μέλλον να γίνει δεκτή ως ουσιαστικά βάσιμη.

Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η υπό κρίση αγωγή να γίνει εν μέρει δεκτή ως ουσιαστικά βάσιμη, να υποχρεωθεί ο εναγόμενος να παραλείπει στο μέλλον την προσβολή του δικαιώματος νομής της ενάγουσας διά της τοποθέτησης ικριωμάτων για ενέργεια εργασιών, χωρίς την προς τούτο νόμιμη άδεια της αρμόδιας υπηρεσίας και να απειληθεί σε βάρος του εναγομένου χρηματική ποινή εκατό (100) ευρώ και προσωπική κράτηση ενός (1) μηνός για κάθε παράβαση της απόφασης που θα εκδοθεί. Τέλος, πρέπει, ο εναγόμενος να καταδικαστεί στην καταβολή μέρους των δικαστικών εξόδων της ενάγουσας (αρ. 178 Κ.Πολ.Δ), κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό.

Διαβάστε επίσης: Διανομή ακινήτου. Αυτούσια διανομή. Απαραίτητα κατά νόμο στοιχεία της βάσης της αγωγής, με την οποία ζητείται η διανομή κοινού πράγματος [ΑΠ 537/2021]

Κοινωνία δικαιώματος και διανομή του εξ αδιαιρέτου κοινού ακινήτου. Όροι και προυποθέσεις.

Χρησικτησία ακινήτου, νομή και καλή πίστη. Έννοιες και προυποθέσεις.

Για οποιαδήποτε απορία σχετικά με την υπόθεσή σας, επικοινωνήστε μαζί μας και εξειδικευμένοι δικηγόροι με εμπειρία, θα αναλάβουν να σας παρέχουν τις κατάλληλες νομικές συμβουλές. Δικηγορικά γραφεία στην Αθήνα και την Καβάλα. Δυνατότητα απομακρυσμένου ραντεβού. Παράσταση σε όλη την Ελλάδα.