Ελληνικά
English
中文 (中国)
БългарскиΠλασματική αποδοχή κληρονομιάς και ακύρωσή της μετά το πέρας του τετραμήνου. Διαδικασία και προυποθέσεις.
Ως κληρονομία ορίζεται η περιουσία, δηλαδή το σύνολο ενεργητικών και παθητικών στοιχείων όπως λόγου χάρη ακίνητα, κινητά, δικαιώματα, χρηματικές απαιτήσεις, πάσης φύσεως οφειλές, ενός προσώπου που απεβίωσε. Η ανωτέρω περιουσία διανέμεται με βάση είτε διαθήκη του αποθανώντος στα πρόσωπα που μνημονεύονται σε αυτήν ειτε ελλείψει διαθήκης στα κατα νόμο δικαιούμενα πρόσωπα – συγγενείς. Τα πρόσωπα αυτά, οι κληρονόμοι του θανόντος όταν τους επάγεται η κληρονομιά έχουν κατά νόμο το δικαίωμα να την αποδεχτούν ή να την αποποιηθούν.
Κατά τα άρθρα 1847 παρ. 1 ε δ. α` και 1850 εδ. β` ΑΚ, ο κληρονόμος μπορεί να αποποιηθεί την κληρονομιά μέσα σε προθεσμία τεσσάρων μηνών, που αρχίζει από τότε, που έμαθε την επαγωγή και τον λόγο της. Εάν συντρέχει περίπτωση νόμιμης αντιπροσώπευσης, η ως άνω γνώση ερευνάται μόνο στο πρόσωπο του νομίμου αντιπροσώπου (αρθ. 214 ΑΚ. Βλ. Γεωργιάδης-Σταθόπουλος, άρθ. 1847 -1848, αριθμ. 17). Αν περάσει η προθεσμία, η κληρονομιά θεωρείται ότι έχει γίνει αποδεκτή.
Κατά δε το άρθρο 1857 εδ. β` περ. 1. γ` και δ` του ίδιου Κώδικα, η αποδοχή της κληρονομιάς που οφείλεται σε πλάνη κρίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις για τις δικαιοπραξίες. Οι διατάξεις του άρθρου αυτού εφαρμόζονται και σε αποδοχή που συνάγεται από την παραμέληση της προθεσμίας για αποποίηση. Κατά τα άρθρα πάλι 140 και 141 ΑΚ, αν κάποιος καταρτίζει δικαιοπραξία και η δήλωση του δεν συμφωνεί, από ουσιώδη πλάνη, με τη βούληση του, έχει δικαίωμα να ζητήσει την ακύρωση της δικαιοπραξίας.
Η πλάνη είναι ουσιώδης, όταν αναφέρεται σε σημείο τόσο σπουδαίο για την όλη δικαιοπραξία, ώστε, αν το πρόσωπο γνώριζε την πραγματική κατάσταση, δεν θα επιχειρούσε την δικαιοπραξία. Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει, ότι η αποδοχή της κληρονομιάς, που συνάγεται από την παραμέληση της προθεσμίας αποποίησης, μπορεί να προσβληθεί από τον κληρονόμο λόγω πλάνης, όταν η αποδοχή, που συνάγεται με τον τρόπο αυτό κατά πλάσμα του νόμου, δεν συμφωνεί με τη βούληση του, από ουσιώδη πλάνη, δηλαδή από άγνοια ή εσφαλμένη γνώση της καταστάσεως, που διαμόρφωσε τη βούληση του, όταν αυτή αναφέρεται σε σημείο τόσο σπουδαίο για την αποδοχή της κληρονομιάς, ώστε αν ο κληρονόμος γνώριζε την αληθινή κατάσταση, ως προς το σημείο αυτό, δεν θα άφηνε να παρέλθει άπρακτη η προθεσμία αποποιήσεως.
Η εσφαλμένη δε γνώση ή άγνοια, που δημιουργεί τη μεταξύ βουλήσεως και δηλώσεως διάσταση, η οποία, όταν είναι ουσιώδης, θεμελιώνει δικαίωμα προσβολής της δηλώσεως λόγω πλάνης, μπορεί να οφείλεται και σε άγνοια ή εσφαλμένη γνώση των προαναφερθεισών νομικών διατάξεων για αποδοχή της κληρονομιάς (Ολομ. ΑΠ 3/1969, ΑΠ 496/13, 1087/10), τα γεγονότα δε αυτά, όταν πρόκειται για κληρονομία που επάγεται σε ανήλικον, κρίνονται από το πρόσωπο που τον εκπροσωπεί και το οποίο έπρεπε να προβεί στην εμπρόθεσμη αποποίηση της κληρονομίας για λογαριασμό του ανηλίκου, τηρώντας τις διατυπώσεις του άρθρου 1625 του ΑΚ, ενόψει του ότι, του νόμου μη διακρίνοντος (άρθρα 1847, 1850 ΑΚ), η προθεσμία της αποποίησης τρέχει και κατά προσώπων που είναι ανίκανα προς δικαιοπραξία(ΑΠ 333/2004, βλ. ΟλΑΠ 3/1989, ΝοΒ 38.606, ΑΠ 493/2003, δημ. Νόμος, ΑΠ 1533/1991, ΕλΔ 1992.1608, ΑΠ 858/1990, ΕλΔ 1991.983, ΕφΑΟ 4093/1998, ΑρχΝ 2003.418, ΕφΠατρ 337/1995, ΕλΔ 1996.1640, ΕφΑΟ 10711/1991, ΕλΔ 1995.689, 3387/2010 ΠΠΑ).
Έχει κριθεί δε από τη νομολογία ότι η πλάνη περί των νομικών διατάξεων και συγκεκριμένα περί της προθεσμίας αποποίησης διατηρείται και μεταφέρεται στον ανήλικο και μετά την ενηλικίωσή του, οπότε η πλάνη κρίνεται όχι μόνο στο πρόσωπο του έχοντος τη γονική μέριμνα αλλά και στο πρόσωπο του τέκνου μετά την ενηλικίωσή του (173/2014 ΑΠ).
Περαιτέρω, από τις διατάξεις των άρθρων 157 και 1857 παρ. 2 του ΑΚ προκύπτει ότι η αγωγή για την ακύρωση της αποδοχής της κληρονομίας που οφείλεται σε εξακολουθητική πλάνη παραγράφεται μετά εξάμηνο, το οποίο αρχίζει αφότου παρήλθε η κατάσταση αυτή, από την άρση δηλαδή της πλάνης, διακόπτεται δε η παραγραφή αυτή με την άσκηση της αγωγής, σύμφωνα με τον γενικό κανόνα του άρθρου 261 εδ. α` του ΑΚ (173/2014 ΑΠ, Εφ Αθ 5374/2010- βλ.σχετ. και Α. Παπαχρήστου, ΚληρΔ, 216, Κ. Παπαδόπουλου, Αγωγές Κληρονομικού Δικαίου, έκδ. 1994, σελ. 173).
Η αγωγή προς ακύρωση της αποδοχής της κληρονομιάς στρέφεται, σύμφωνα με την ορθότερη άποψη, κατά διασταλτική ερμηνεία της διάταξης του άρθρου 155 ΑΚ, κατά του αμέσως έλκοντος έννομο κληρονομικό συμφέρον από την έκπτωση αυτού, που ακυρωσίμως -δηλαδή συνεπεία πλάνης- αποδέχτηκε και που στη συνέχεια θα αποποιηθεί, δηλαδή κατ` εκείνου, στον οποίο θα επαχθεί η κληρονομιά μετά την αποδοχή της αγωγής και την αποποίηση του ενάγοντος στην περί ακυρώσεως δίκη (Βουζίκας, ΚληρΔ, παρ. 21 V κείμ. και σημ. 13-14, Γεωργιάδης-Σταθόπουλος, ΑΚ, άρθρο 1857, σημ. 7. Σπυριδάκης, ΚληρΔ, σελ. 182, Ψούνη, ΚληρΔ, 2004, σελ. 93, Ψούνη- Κληρονομικό Δίκαιο I, σελ. 93, 3387/2010 ΑΠ, 11468/2008 ΠΠΘες/κης). Η αντίθετη άποψη (Μπαλής, ΓενΑρχ., παρ 74), σύμφωνα με την οποία η σχετική αγωγή ακυρώσεως της αποδοχής στρέφεται κατά των δανειστών της κληρονομιάς και των κληροδόχων, αφενός δεν στηρίζεται στο νόμο, αφετέρου δημιουργεί υπέρμετρη δυσχέρεια στov ενάγοντα, να στραφεί κατά ενός μεγάλου και συχνά απροσδιόριστου, αριθμού δανειστών του κληρονομουμένου. Άλλωστε, οι δανειστές της κληρονομίας μπορούν να προστατευθούν με την άσκηση τριτανακοπής (άρθρα 583 επ. ΚΠολΔ) κατά της απόφασης, που δέχεται σχετική αγωγή ακυρώσεως της αποδοχής (3387/2010 ΑΠ, 11468/2008 ΠΠΘες/κης).
Η αγωγή ακύρωσης της αποδοχής της κληρονομιάς έχει διαπλαστικό χαρακτήρα, είναι μη αποτιμητή σε χρήμα και για το παραδεκτό της συζήτησης δεν απαιτείται η καταβολή δικαστικού ενσήμου. Αρμόδιο δικαστήριο για τη συζήτησή της είναι το Πολυμελές Πρωτοδικείο της τελευταίας κατοικίας του κληρονομουμένου κατ’ άρθρο 30 ΚΠολΔ, κατά την τακτική διαδικασία (Βαθρακοκοίλης, ΕρΝομΑΚ, ΚληρΔ, άρ. 1857, σελ. 625).πηγήareiospagos
Διαβάστε επίσης: Αποποίηση κληρονομιάς ανηλίκου μετά το τετράμηνο: Πλάνη γονέων ως προς τα νομικά δικαιώματα – έναρξη προθεσμίας από γνώση
Για οποιαδήποτε απορία σχετικά με την υπόθεσή σας, επικοινωνήστε μαζί μας και εξειδικευμένοι δικηγόροι με εμπειρία, θα αναλάβουν να σας παρέχουν τις κατάλληλες νομικές συμβουλές. Δικηγορικά γραφεία στην Αθήνα και την Καβάλα. Δυνατότητα απομακρυσμένου ραντεβού. Παράσταση σε όλη την Ελλάδα.