Ελληνικά
English
中文 (中国)
БългарскиΠυροβολισμός από αστυνομικό. Πότε είναι νόμιμη ενέργεια? Ποιοι οι λόγοι άρσης του άδικου χαρακτήρα της πράξης?
Η χρήση όπλου από αστυνομικό θα πρέπει να είναι πάντα σύννομη και εντός των ορίων που επιτάσσει η αρχή της αναλογικότητας κατά το άρθρο 25 του Συντάγματος. Σύμφωνα με το άρθρο 1 του Ν.3169/2003 «Οπλοφορία, χρήση πυροβόλων όπλων από αστυνομικούς, εκπαίδευσή τους σε αυτά και άλλες διατάξεις» (Α’ 189) εφ’όσον ο αστυνομικός είναι αναγκασμένος να χρησιμοποιεί το όπλο του, θα πρέπει αυτό να γίνει με τον ηπιότερο και παράλληλα αποτελεσματικότερο τρόπο που κλιμακώνεται σε: α) εκφοβιστικό, όταν δεν στοχεύεται η πλήξη οποιουδήποτε στόχου, β) κατά πραγμάτων, όταν στοχεύεται η πλήξη πραγμάτων, γ) ακινητοποίησης, όταν στοχεύεται η πλήξη μη ζωτικών σημείων του σώματος ανθρώπου και ιδίως των κάτω άκρων αυτού και δ) εξουδετέρωσης, όταν στοχεύεται η πλήξη ανθρώπου και πιθανολογείται ακόμη και ο θάνατός του.
Προυποθέσεις για τη νόμιμη χρήση του όπλου.
Στο άρθρο 3 του ίδιου νομοθετήματος ορίζονται οι προϋποθέσεις για τη νόμιμη χρήση του όπλου που είναι οι ακόλουθες :
α. Έχουν εξαντληθεί όλα τα ηπιότερα του πυροβολισμού μέσα, εκτός αν αυτά δεν είναι διαθέσιμα ή πρόσφορα στη συγκεκριμένη περίπτωση. Ηπιότερα μέσα είναι ιδίως παραινέσεις, προτροπές, χρήση εμποδίων, σωματικής βίας, αστυνομικής ράβδου, επιτρεπτών χημικών ουσιών ή άλλων ειδικών μέσων, προειδοποίηση για χρήση πυροβόλου όπλου και απειλή με πυροβόλο όπλο.
β. Έχει δηλώσει την ιδιότητά του και έχει απευθύνει σαφή και κατανοητή προειδοποίηση για την επικείμενη χρήση πυροβόλου όπλου, παρέχοντας επαρκή χρόνο ανταπόκρισης, εκτός αν αυτό είναι μάταιο υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες ή επιτείνει τον κίνδυνο θανάτου ή σωματικής βλάβης
γ. Η χρήση πυροβόλου όπλου δεν συνιστά υπερβολικό μέτρο σε σχέση με το είδος της απειλούμενης βλάβης και την επικινδυνότητα της απειλής.
Όταν συντρέχουν οι ανωτέρω προϋποθέσεις επιβάλλεται η ηπιότερη χρήση του πυροβόλου όπλου, εκτός αν αυτό είναι μάταιο υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες ή επιτείνει τον κίνδυνο θανάτου ή σωματικής βλάβης. Ως ηπιότερη χρήση πυροβόλου όπλου νοείται η κατά το άρθρο 1 του Ν. 3169/2003 κλιμάκωση της χρήσης του με τη μικρότερη δυνατή και αναγκαία προσβολή.
Ωστόσο, ο νόμος προβλέπει ρητά τις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο πυροβολισμός από το αστυνομικό όργανο απαγορεύεται. Ειδικότερα, σύμφωνα με το Αρ.3 παρ.7 του Ν.3169/2003 : Πυροβολισμός ακινητοποίησης ή εξουδετέρωσης απαγορεύεται:
α. Εφόσον υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να πληγεί τρίτος από αστοχία ή εξοστρακισμό του βλήματος,
β. εναντίον ενόπλου πλήθους, εφόσον υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να πληγούν άοπλοι,
γ. εναντίον ανηλίκου, εκτός αν αποτελεί το μοναδικό μέσο για την αποτροπή επικείμενου κινδύνου θανάτου. Ως ανήλικος θεωρείται το πρόσωπο που δεν έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του,
δ. εναντίον προσώπου που τρέπεται σε φυγή, όταν καλείται να υποστεί νόμιμο έλεγχο.
Επομένως, ο αστυνομικός επιτρέπεται να χρησιμοποιεί το όπλο του μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και μόνο εφόσον τηρείται η συνταγματική αρχή της αναλογικότητας που επιτάσσει την μικρότερη δυνατή προσβολή.
Λόγοι άρσης του αδίκου
Σύμφωνα με το ελληνικό ποινικό δίκαιο, μία πράξη δεν είναι άδικη, και ως εκ τούτου δεν τιμωρείται ως έγκλημα στις παρακάτω περιπτώσεις:
α. Όταν αποτελεί άσκηση δικαιώματος ή εκτέλεση καθήκοντος που επιβάλλεται απ’ το νόμο.
β. Εάν την εκτέλεσε υφιστάμενος ύστερα από εντολή προϊσταμένου του, που δεν μπορούσε να ελέγξει κατά πόσο ήταν νόμιμη (προσταγή). Ως δράστης του εγκλήματος τιμωρείται ο προϊστάμενος που έδωσε την εντολή.
γ. Σε περίπτωση που αποτελούσε άμυνα. Ως άμυνα αναγνωρίζονται οι αναγκαίες πράξεις για την υπεράσπιση από μια άδικη επίθεση κατά το χρόνο που αυτή πραγματοποιείται, ενώ τα όρια της εξαρτώνται από το είδος της επίθεσης. Όποιος σκοπίμως υπερβαίνει τα όρια αυτά τιμωρείται, εκτός αν η υπέρβαση αυτή μπορεί να δικαιολογηθεί από τον φόβο και την ταραχή που προκάλεσε η επίθεση. Δεν απαλλάσσεται από την ποινή της πράξης τους όποιος σκοπίμως προκάλεσε μια επίθεση για να έχει την δικαιολογία της άμυνας.
δ. Σε περίπτωση που αποτελούσε αντίδραση για την προστασία από έναν επικείμενο κίνδυνο που δεν μπορούσε να αποτραπεί με άλλα μέσα. Εάν η αντίδραση αυτή προκάλεσε μεγαλύτερη ζημία από αυτή που επιχειρούσε να αποτρέψει, κρίνεται άδικη και τιμωρείται, εκτός εάν αυτό δικαιολογείται από το φόβο και την ταραχή του επικείμενου κινδύνου.
Διαβάστε επίσης: Ναρκωτικά. Νομοθετικό πλαίσιο, πράξεις και επαπειλούμενες ποινές.
Προσαγωγές, κράτηση και συλλήψεις πολιτών. Αυτόφωρο αδίκημα. Δικαιώματα και υποχρεώσεις.
Για οποιαδήποτε απορία σχετικά με την υπόθεσή σας, επικοινωνήστε μαζί μας και εξειδικευμένοι δικηγόροι με εμπειρία, θα αναλάβουν να σας παρέχουν τις κατάλληλες νομικές συμβουλές. Δικηγορικά γραφεία στην Αθήνα και την Καβάλα. Δυνατότητα απομακρυσμένου ραντεβού. Παράσταση σε όλη την Ελλάδα.