Ο θεσμός της εκούσιας διαμεσολάβησης.

Η Διαμεσολάβηση (“Mediation”) είναι ένας εξωδικαστικός τρόπος επίλυσης διαφορών. Λειτουργεί με επιτυχία στο εξωτερικό εδώ και δεκαετίες και συμβάλει ουσιαστικά και αποφασιστικά στην ταχεία εξωδικαστική επίλυση αστικών και εμπορικών υποθέσεων.

Συγκεκριμένα ως διαμεσολάβηση ορίζεται μια εχέμυθη και σύντομη διαδικασία που αποτελείται από διακριτά στάδια, στην οποία υποβάλλονται με τη θέλησή τους τα μέρη και παρίστανται μαζί με τους πληρεξουσίους δικηγόρους τους αναζητώντας την εξεύρεση μιας αμοιβαία αποδεκτής και επωφελούς λύσης στην υπόθεση που τους αφορά με τη βοήθεια ενός τρίτου προσώπου, του διαμεσολαβητή. Το τρίτο αυτό πρόσωπο πρέπει να είναι διαπιστευμένος διαμεσολαβητής, δηλαδή να έχει λάβει την κατάλληλη εκπαίδευση, να έχει ολοκληρώσει με επιτυχία τις εξετάσεις διαπίστευσης και να έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο των διαπιστευμένων διαμεσολαβητών του υπουργείου Δικαιοσύνης-Διαφάνειας και Ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η διαμεσολάβηση μπορεί να αποτελέσει εργαλείο επίλυσης μόνο των ενδοτικού δικαίου -αστικών και εμπορικών διαφορών- δηλαδή των ιδιωτικών διαφορών όπου τα μέρη έχουν εξουσία διαθέσεως επί του αντικειμένου της διαφοράς. Επομένως στην διαμεσολάβηση δεν μπορούν να εισαχθούν οι αναγκαστικού δικαίου διαφορές ,όπως η υιοθεσία κά.

Η συνήθης διαδικασία της Διαμεσολάβησης ξεκινά με μια κοινή συνάντηση του διαμεσολαβητή με τα μέρη, τα οποία, αφού ενημερωθούν αναλυτικά από τον διαμεσολαβητή για την όλη διαδικασία, παρουσιάζουν τις απόψεις τους για τη μεταξύ τους διαφορά. Στη συνέχεια, ακολουθούν κατ’ ιδίαν συναντήσεις μεταξύ του διαμεσολαβητή και του κάθε μέρους, προκειμένου αυτός να διερευνήσει την ουσία της υπόθεσης και να βοηθήσει τα μέρη στις μεταξύ τους διαπραγματεύσεις προσανατολίζοντάς τα προς τα συμφέροντά τους και μεταφέροντας από τη μία στην άλλη πλευρά προτάσεις, πάντα, όμως με τη συναίνεσή τους.

Στο τέλος της διαδικασίας ο διαμεσολαβητής συντάσσει το πρακτικό της Διαμεσολάβησης, το οποίο περιλαμβάνει, εκτός των άλλων στοιχείων, τη συμφωνία επίλυσης και υπογράφεται από όλους τους συμμετέχοντες στη διαδικασία. Μπορεί δε να κατατεθεί στη γραμματεία του αρμόδιου καθ’ ύλην και κατά τόπον δικαστηρίου, αν κάποιο από τα μέρη το ζητήσει, ώστε να αποτελεί και εκτελεστό τίτλο. Η πείρα, από την πρακτική της Διαμεσολάβησης στην Ελλάδα και το εξωτερικό, παραπέμπει σε διαδικασία με μέσο όρο διάρκειας 8 ώρες, εντός της ίδιας ημέρας. Η διαδικασία έχει εμπιστευτικό χαρακτήρα και δεν τηρούνται πρακτικά. Πριν από την έναρξη της διαδικασίας όλοι οι συμμετέχοντες δεσμεύονται εγγράφως να τηρήσουν το απόρρητο της διαδικασίας.