Αίτηση του άρθρου 998 ΚΠολΔ για ελεύθερη εκποίηση ακινήτου πριν αυτό εκτεθεί σε δημόσιο αναγκαστικό πλειστηριασμό [ΜονΠρΠατρών 201/2023]

Σύμφωνα με την § 6 του αρ. 998 ΚΠολΔ «Μετά από αίτηση του οφειλέτη, το δικαστήριο του άρθρου 933, το οποίο δικάζει κατά τη διαδικασία των άρθρων 686 επ., μπορεί να επιτρέψει να πωληθεί ελεύθερα το ακίνητο με τίμημα το οποίο ορίζεται από το δικαστήριο. Η πώληση αυτή γίνεται από τον υπάλληλο του πλειστηριασμού το αργότερο δέκα (10) ημέρες πριν τον πλειστηριασμό με ταυτόχρονη εξόφληση του τιμήματος. Αν η πώληση δεν πραγματοποιηθεί κατά το προηγούμενο εδάφιο, ο πλειστηριασμός διεξάγεται κατά την ορισθείσα δικάσιμο».

Με το άρθρο αυτό ο νομοθέτης σκοπεύει να μειώσει τον χρόνο που απαιτείται για να ικανοποιηθεί ο δανειστής που προσφεύγει σε αυτή τη διαδικασία, αφού στην εισηγητική έκθεση του ν. 4335/2015 αναφέρεται ότι ο ως άνω νόμος σκοπό έχει τη βελτίωση και απλοποίηση του συστήματος αναγκαστικής εκτέλεσης και την ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης και ως εκ τούτου στην πληρέστερη ικανοποίηση της αξίωσης του δανειστή. Με τη συνολική αυτή ρύθμιση μέσα σε διάστημα ενός χρόνου το μέγιστο θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης.

Το άρθρο 998 § 6 αποτελεί συμπλήρωμα του άρθρου 966 § 3 και συγκεκριμένα το τελευταίο άρθρο προβλέπει την ως άνω δυνατότητα σε όποιον έχει έννομο συμφέρον να καταθέσει την σχετική αίτηση ενώ το άρθρο 998 § 6 ΚΠολΔ προβλέπει τη δυνατότητα αυτή μόνο στον οφειλέτη. Επιπλέον, το άρθρο 966 § 3 ΚΠολΔ προϋποθέτει άκαρπο πλειστηριασμό ενώ σύμφωνα με το άρθρο 998 § 6, δεν απαιτείται να έχει προηγηθεί άκαρπος πλειστηριασμός, η δε διαδικασία θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί 10 ημέρες πριν τη διενέργεια του πλειστηριασμού που έχει ορισθεί.

Καθίσταται σαφές ότι σκοπός του νομοθέτη με την παρέμβαση αυτή είναι η ταχύτητα της διαδικασίας και η ολοκλήρωση της αναγκαστικής εκτέλεσης, χωρίς να στερηθεί των δικαιωμάτων του κανένας από τους συμμετέχοντες. Μέσω της σχετικής δυνατότητας καθίσταται εφικτή η «ελεύθερη» εκποίηση όχι μόνο μετά τη διενέργεια 2 άγονων πλειστηριασμών (966 § 2, 1003 § 4 ΚΠολΔ) αλλά πριν το ακίνητο εκτεθεί σε δημόσιο αναγκαστικό πλειστηριασμό. Ωστόσο, δεν πρόκειται κατά νομική ακριβολογία για ελεύθερη εκποίηση με όρους πώλησης του Αστικού Κώδικα, ούτε ασφαλώς για εκούσιο πλειστηριασμό, ώστε να είναι ανεφάρμοστο το αρ. 1021 ΚΠολΔ.

Αντίθετα, η ελεύθερη πώληση κατ’ άρθρο 998 § 6 ΚΠολΔ τυγχάνει, κατά τη νομική της φύση, ρυθμιστικό μέτρο της εκτέλεσης, το οποίο εντάσσεται στην εκκρεμή εκτελεστική διαδικασία, αποτελώντας τμήμα της, και μάλιστα, εφόσον συντελεστεί, αποτελεί την τελευταία πράξη της εκτέλεσης, εξομοιούμενη με αναγκαστικό πλειστηριασμό, τον οποίο και διαδικαστικά υποκαθιστά. Υλοποιείται από τον υπάλληλο του πλειστηριασμού, υπό την ιδιότητα του τελευταίου ως οργάνου της εκτέλεσης, που συντάσσει πράξη κατακύρωσης (και όχι συμβόλαιο αγοραπωλησίας ακινήτου). Μετά τη συντέλεση της κατά τα ανωτέρω αναγκαστικής εκποίησης από τον υπάλληλο του πλειστηριασμού ακολουθεί στάδιο αναγγελίας εκ μέρους των δανειστών (αρ. 972 ΚΠολΔ) και διανομής του τιμήματος (επί της ουσίας πλειστηριάσματος) σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 975 επ. ΚΠολΔ. Τέλος, δεδομένου ότι η αίτηση του άρθρου 998 § 6 ΚΠολΔ, εκδικάζεται με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, αρκεί η πιθανολόγηση ύπαρξης αγοραστικού ενδιαφέροντος αλλά και η αξία του κατασχεθέντος ακινήτου, προκειμένου να καθοριστεί στη συνέχεια το τίμημα της διατασσόμενης ελεύθερης πώλησης.

Συμπερασματικά, ενώ οι ρυθμίσεις των άρθρ. 966 § 2, 1003 § 4 ΚΠολΔ καθιερώνουν τη δυνατότητα ελεύθερης εκποίησης μετά όμως τη διενέργεια δύο άκαρπων πλειστηριασμών ακινήτου, η ελεύθερη πώληση του 998 § 6 ΚΠολΔ δεν εξαρτάται από τη διεξαγωγή άκαρπων πλειστηριασμών ελλείψει πλειοδοτικού ενδιαφέροντος, το δε τίμημα που μπορεί να επιτευχθεί προς όφελος τόσο του οφειλέτη όσο και του επισπεύδοντος, αλλά και των λοιπών δανειστών, μπορεί να είναι και μεγαλύτερο σε σχέση με την ορισθείσα τιμή πρώτης προσφοράς. Στα πλαίσια αυτά, η ελεύθερη πώληση του άρθρου 998 § 6 ΚΠολΔ, δύναται να επιτελέσει ευχερέστερα το νομοθετικό της σκοπό καθώς, κινητοποιώντας τον καθ’ ου η εκτέλεση-οφειλέτη να εξεύρει ο ίδιος αγοραστή για το υπό ρευστοποίηση αναγκαστικά κατασχεθέν ακίνητο του, μπορεί να οδηγήσει σε επίτευξη τιμήματος (πλειστηριάσματος) ακόμη και μεγαλύτερου σε σχέση με αυτό που θα μπορούσε δυνητικά να επιτευχθεί, αν το ακίνητο εκτίθετο σε αναγκαστικό πλειστηριασμό.

Ο οφειλέτης είναι εξασφαλισμένος, διότι αυτός κινεί τη διαδικασία, καθόσον διατηρεί αποκλειστική ενεργητική νομιμοποίηση. Εξασφάλιση όμως διατηρεί και ο επισπεύδων, καθόσον η πώληση δεν γίνεται χωρίς τη συμμετοχή του στη διαγνωστική διαδικασία που ανοίγεται ενώπιον του Δικαστηρίου του άρθρ. 933 ΚΠολΔ, ενώ η συμμετοχή της δικαστικής εξουσίας στη διαδικασία βεβαιώνει την τήρηση της νομιμότητας κατά τον πιο συμφέροντα τρόπο προς όλους τους εμπλεκόμενους, χωρίς να γίνουν εκπτώσεις δικαιωμάτων ή υποχρεώσεων. Προϋπόθεση, για να μπορέσει να εκποιηθεί το ακίνητο, είναι να προκύψει ενδιαφέρον από μέρους των αγοραστών να συμμετάσχουν στη διαδικασία. Το αγοραστικό ενδιαφέρον θα συναρτάται με τη νομική και πραγματική κατάσταση του ακινήτου, ενώ ο όρος «ελεύθερα» δεν έχει την έννοια της πλήρους αποσύνδεσης της εκποίησης από τις διατάξεις της αναγκαστικής εκτέλεσης, αλλά η εκποίηση γίνεται από τον υπάλληλο του πλειστηριασμού υπό την ιδιότητα του ως οργάνου της εκτέλεσης και επέχει θέση πλειστηριασμού και κατακύρωσης. Γι’ αυτό οι από την εκποίηση σχέσεις και συνέπειες κρίνονται και ακολουθούν το δίκαιο της αναγκαστικής εκτέλεσης και αυτό σημαίνει πως ο οφειλέτης δεν δικαιούται να κρατήσει το ποσό του τιμήματος χωρίς να αποπληρωθούν οι οφειλές του, στην περίπτωση δε που αυτό δεν επαρκεί για την ικανοποίηση όλων των δανειστών, ακολουθείται η διαδικασία για την κατάταξη των δανειστών με τη σύνταξη, μετά την ολοκλήρωση της εκποίησης και την αποπληρωμή του τιμήματος, πίνακα κατάταξης των δανειστών από τον υπάλληλο του πλειστηριασμού, ώστε να ικανοποιηθούν οι δανειστές, αναλόγως κατά το προνόμιο τους έκαστος ή συμμέτρως. Εξάλλου, στην απόφαση, με την οποία το δικαστήριο επιτρέπει την ελεύθερη πώληση του πράγματος, δεν είναι αναγκαίο να μνημονεύεται το όνομα του αγοραστή, αλλά αρκεί η σε αυτή αναφορά για την εκποίηση του σε τρίτο, ενώ ο προσδιορισμός του τιμήματος γίνεται από το δικαστήριο σε ορισμένο ποσό, χωρίς δέσμευση από την εκτιμηθείσα αξία του πράγματος ή την ορισθείσα τιμή πρώτης προσφοράς, δυνατός δε είναι ο προσδιορισμός του τιμήματος κατά οριζόμενο κατώτατο όριο (Νίκας, Δίκαιο Αναγκ. Εκτέλεσης, ειδ. μέρος τ. II, σ. 385 επ.· Βαθρακοκοίλης, ΚΠολΔ και Μάζη, ελεύθερη εκποίηση κατασχεμένου πράγματος κατά το άρθρο 966 § 3 ΚΠολΔ, ΝοΒ 1980.607).

Στην προκείμενη περίπτωση, με την κρινόμενη αίτηση, ο αιτών, επικαλούμενος ότι η καθ’ ης επισπεύδει πλειστηριασμό, που έχει οριστεί για την αναφερόμενη ημερομηνία, επί των αναφερόμενων αναλυτικά στην αίτηση ακινήτων ιδιοκτησίας του αιτούντος, που βρίσκεται στην Πάτρα, και ότι για την αγορά του ως άνω ακινήτου έχει επιδείξει ενδιαφέρον η αναφερόμενη εταιρεία, που προσφέρουν τίμημα 91.000 ευρώ, συνολικά, ήτοι υψηλότερη από την τιμή πρώτης προσφοράς, που αναφέρεται στην έκθεση κατάσχεσης, ζητεί να επιτραπεί η ελεύθερη πώληση του ως άνω ακινήτου και να διαταχθεί η υπάλληλος του πλειστηριασμού να προβεί στις αναφερόμενες ενέργειες. Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα, η αίτηση αρμοδίως εισάγεται να συζητηθεί ενώπιον του παρόντος δικαστηρίου, που είναι καθ’ ύλην και κατά τόπο αρμόδιο (άρθρα 998 §1, 933 ΚΠολΔ), κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων (άρθρα 998 §6 και 682 επ. ΚΠολΔ) και είναι νόμιμη στηριζόμενη στη διάταξη του άρθρου 998 § 6 ΚΠολΔ. Επομένως, πρέπει να ερευνηθεί ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα.

Από την εκτίμηση όλων των εγγράφων που προσκομίζουν οι διάδικοι, πιθανολογούνται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Σε εκτέλεση του με αρ. …/2012 πρώτου απογράφου εκτελεστού της με αρ. …./2012 διαταγής πληρωμής του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών, με τη με αριθμό …/20.10.2022 έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης ακίνητης περιουσίας του δικαστικού επιμελητή της περιφέρειας του Εφετείου Πατρών με έδρα το Πρωτοδικείο Πατρών … κατασχέθηκαν αναγκαστικά, για ποσό 100.000 ευρώ, τα παρακάτω περιγραφόμενα ακίνητα και ημερομηνία ηλεκτρονικού πλειστηριασμού ορίστηκε η 7η.6.2023 ενώπιον της συμ/φου Πατρών … Τα ακίνητα επί των οποίων επεβλήθη κατάσχεση, βρίσκονται σε πολυώροφη οικοδομή, που έχει ανεγερθεί επί οικοπέδου επιφανείας 666,00 τ.μ., κατά το Κτηματολόγιο και 666,71 τ.μ. κατά τον τίτλο κτήσης, το οποίο βρίσκεται στη θέση «…» στην Πάτρα, επί της οδού …. Τα ακίνητα αυτά είναι τα παρακάτω: 1) Η υπό στοιχείο I λατινικό υπόγεια αποθήκη του καταστήματος, η οποία φέρει ΚΑΕΚ …, εμβαδού 80 τ.μ., 2) η υπό στοιχείο II λατινικό, υπόγεια του καταστήματος, η οποία φέρει ΚΑΕΚ …., εμβαδού 74,80τ.μ., 3) το υπό ένδειξη ισόγειο … (ΙΣ-.) κατάστημα, επιφανείας 243 τ.μ., με ΚΑΕΚ… και 4) το υπό ένδειξη ΔΕΛΤΑ…(Δ-.) διαμέρισμα του τετάρτου υπέρ του ισογείου ορόφου, επιφανείας 93,90 τ.μ., που φέρει ΚΑΕΚ … Οι ανωτέρω ιδιοκτησίες περιήλθαν στην κυριότητα του αιτούντος, με το …/1987 συμβόλαιο σύστασης οριζοντίων ιδιοκτησιών της συμβολαιογράφου Πατρών. .., που μεταγράφηκε νόμιμα στον τ….και αρ. .. Τιμή πρώτης προσφοράς ορίσθηκε για το υπό στοιχείο Δ-. διαμέρισμα, που ενδιαφέρει εν προκειμένω, το ποσό των 90.000 ευρώ. Όπως προκύπτει από το με αρ. πρωτ. ./20.10.2022 πιστοποιητικό του Κτηματολογικού Γραφείου Δυτικής Ελλάδος, η ανωτέρω ιδιοκτησία βαρύνεται με: 1) Προσημείωση υποθήκης από 16.11.1990, για 40.000.000 δρχ. τραπείσα σε υποθήκη για ολόκληρο το ποσό, υπέρ της ΕΤΕ και 2) υποθήκη από 18.8.2017 για 335.891,08 ευρώ, υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου (… ΔΟΥ Πατρών), 3) προσημείωση υποθήκης από 9.11.2011 για 900.000 ευρώ, υπέρ της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…», 4) προσημείωση υποθήκης από 24.10.2012, υπέρ της «…», 5) προσημείωση υποθήκης από 5.12.2012, για 350.000 ευρώ, τραπείσα σε υποθήκη για ολόκληρο το ποσό στις 4.10.2013, υπέρ της «…», 6) προσημείωση υποθήκης από 5.2.2013 για 28.853,73 ευρώ, υπέρ της Α.Ε. με την επωνυμία «..», 7) προσωρινή διαταγή από 13.12.2011 υπέρ της «…», περί απαγόρευσης μεταβολής νομικής και πραγματικής κατάστασης μέχρι τη συζήτηση σχετικής αίτησης το έτος 2012, 8) προσωρινή διαταγή από 14.12.2011 υπέρ της ίδιας ως άνω τράπεζας, περί απαγόρευσης μεταβολής νομικής και πραγματικής κατάστασης μέχρι τη συζήτηση σχετικής αίτησης το έτος 2012, 9) προσωρινή διαταγή υπέρ της ίδιας ως άνω τράπεζας, περί απαγόρευσης μεταβολής νομικής και πραγματικής κατάστασης μέχρι τη συζήτηση σχετικής αίτησης το έτος 2012 και 10) η ως άνω αναγκαστική κατάσχεση κατάσχεση για ποσό 100.000 ευρώ, υπέρ της επισπεύδουσας εταιρείας με την επωνυμία «…». Το με στοιχεία ΔΕΛΤΑ…(Δ-.) διαμέρισμα αποτελείται από διάδρομο, λουτροκαμπινέ, κουζίνα – καθιστικό, δεύτερο wc και δυο κύρια δωμάτια, με ιδιόκτητη βεράντα και εξώστες σε όλες τις πλευρές, έχει επιφάνεια 93,90 τ.μ., ποσοστό συνιδιοκτησίας στο οικόπεδο 86,60/1000 αδιαίρετα και συνορεύει ανατολικά με ακάλυπτο χώρο, δυτικά με ακάλυπτο χώρο και κατά ένα μέρος με κοινόχρηστα ορόφου, βόρεια με ανώνυμη οδό και κατά ένα μέρος με ακάλυπτο χώρο και νότια με ακάλυπτο χώρο, αποτελεί, δε, την πρώτη κατοικία του αιτούντος.

Το ως άνω ακίνητο, ηλικίας 36 ετών, έχει πολλές φθορές (βλ. και προσκομιζόμενες φωτογραφίες), με αποτέλεσμα το ποσό των 1.000 ευρώ/τ.μ., στο οποίο εκτιμήθηκε να κρίνεται υψηλή τιμή και πιθανολογείται ότι θα αποβεί άγονος ο πλειστηριασμός, με αποτέλεσμα, στους επόμενους πλειστηριασμούς, να βγει προς εκποίηση σε σημαντικά χαμηλότερη τιμή. Σε κάθε περίπτωση ότι πιθανολογείται πως ακόμα κι αν επιτευχθεί πλειστηριασμός και κατακύρωση μέσω του ορισθέντος πλειστηριασμού, μέσω της ελεύθερης πώλησης στη τιμή των 93.000 ευρώ, από τον υποψήφιο αγοραστή, τόσο η καθ’ ης όσο και οι λοιποί δανειστές, θα λάβουν ποσοστό ικανοποίησης των απαιτήσεων τους υψηλότερο από αυτό που θα λάβουν σε περίπτωση αναγκαστικού πλειστηριασμού. Επομένως, θα πρέπει να γίνει δεκτή η αίτηση κατά τα λεπτομερώς αναφερόμενα στο διατακτικό. πηγή Sαkkοulαs

Διαβάστε επίσης: Ακύρωση πλειστηριασμού επισπευδόμενου από fund και ολοκλήρωση διαπραγματεύσεων με επίτευξη ρύθμισης εντός του πλαισίου βιωσιμότητας της επιχείρησης.

Ακύρωση κατάσχεσης ακινήτου αξίας 250.000 ευρώ για οφειλή 4.082 ευρώ, λόγω παραβίασης της αρχής της αναλογικότητας. [ΔΠρΑθ 3208/2020]

Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών. Διαγράφηκαν οφειλές 436,2 εκατ. προς τράπεζες και Δημόσιο.

Κατάσχεση εις χείρας τρίτου. Έννοια και αντικείμενο. Άμυνα του οφειλέτη.

Για οποιαδήποτε απορία σχετικά με την υπόθεσή σας, επικοινωνήστε μαζί μας και εξειδικευμένοι δικηγόροι με εμπειρία, θα αναλάβουν να σας παρέχουν τις κατάλληλες νομικές συμβουλές. Δικηγορικά γραφεία στην Αθήνα και την Καβάλα. Δυνατότητα απομακρυσμένου ραντεβού. Παράσταση σε όλη την Ελλάδα.