Υπερβολική όχληση από γείτονες – Βλάβη της χρήσης του ακινήτου – Δυνατότητες θιγομένου

Σύμφωνα με το άρθρο 1003 ΑΚ: «Ο κύριος του ακινήτου έχει υποχρέωση να ανέχεται την εκπομπή καπνού, αιθάλης, αναθυμιάσεων, θερμότητας, θορύβου, δονήσεων ή άλλες παρόμοιες που προέρχονται από το ακίνητο, εφόσον αυτές δεν παραβλάπτουν σημαντικά τη χρήση του ακινήτου ή προέρχονται από χρήση συνήθη για ακίνητα της περιοχής του κτήματος από το οποίο προκαλείται βλάβη».

Σε περίπτωση λοιπόν που γείτονες αψηφούν του κανόνες περί τήρησης των όρων κοινής ησυχίας και της εύρυθμης λειτουργίας της οικοδομής με τον υπερβολικό θόρυβο που προκαλούν διάφορες δραστηριότητές του ή ακόμη και τα ίδια τα ανήλικα τέκνα τους, καθιστώντας ανυπόφορη τη διαβίωση των λοιπών ενοίκων της πολυκατοικίας κατά παράβαση του κανονισμού αυτής, το άρθρο αυτό δίνει τη δυνατότητα στους τελευταίους να εγείρουν αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά των γειτόνων τους ζητώντας να παύσει τις συγκεκριμένες ενέργειες και να απέχει από αυτές στο μέλλον.

Στις περιπτώσεις αυτές, ο θιγόμενος μπορεί να αναζητήσει νομική προστασία με ασφαλιστικά μέτρα για προσωρινή ρύθμιση της κατάστασης προκειμένου να παύσουν οι συγκεκριμένες προσβολές της κυριότητας καθώς και της προσωπικότητάς του. Ωστόσο, δεν μπορεί να σωρευθεί στο ίδιο δικόγραφο το αίτημα για άρση και των δύο ειδών προσβολών, κυριότητας-νομής αφενός και προσωπικότητας αφετέρου, διότι υπάγονται σε διαφορετικά καθ’ ύλην αρμόδια δικαστήρια. Λόγω της φύσης των ασφαλιστικών μέτρων τα οποία δεν οδηγούν σε ικανοποίηση του δικαιώματος παρά μόνο σε εξασφάλιση ή διατήρησή του (Άρθρο 692 παρ.4 Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας), τα τελευταία έχουν ισχύ μέχρι την έκδοση της απόφασης επί της τακτικής αγωγής. Συνεπώς, και εφόσον δεν αρθεί η προσβολή ή επαναληφθεί στο μέλλον, πρέπει ο οχληθείς ένοικος να ασκήσει τακτική αγωγή της οποίας το αποτέλεσμα θα επιλύει με οριστικό τρόπο τη διένεξη εντός του χρονικού διαστήματος που ορίζει η απόφαση των ασφαλιστικών μέτρων. Αίτημα τόσο της εν λόγω αγωγής όσο και της αίτησης ασφαλιστικών μέτρων, είναι είτε η προστασία της νομής (Άρθρο 989 ΑΚ), είτε η προστασία της κυριότητας μέσω της αρνητικής αγωγής (Άρθρο 1108 ΑΚ), είτε η προστασία της προσωπικότητας (Άρθρο 57 ΑΚ). Το δικαστήριο, μετά απο αίτηση του θιγόμενου, μπορεί να διατάξει την άρση της υφιστάμενης προσβολής, την παύση της στο μέλλον καθώς και να επιδικάσει ως χρηματική ποινή ένα συγκεκριμένο ποσό το οποίο θα καταπίπτει υπέρ του ενάγοντα στην περίπτωση που δεν συμμορφωθεί εκουσίως ο εναγόμενος με την απόφαση η οποία θα διατάσσει την άρση ή και την παύση της προσβολής. Είθισται επίσης, η πρόβλεψη για επιβολή προσωπικής κράτησης σε βάρος του εναγομένου στην περίπτωση παραβίασης της απόφασης και εξακολούθησης της διαταρακτικής συμπεριφοράς. Επιπρόσθετα, στην απόφαση επί της τακτικής αγωγής μπορεί να επιδικασθεί και αποζημίωση στην περίπτωση που κριθεί ότι οι προσβολές συνιστούν αδικοπραξία η οποία έχει προκαλέσει υλική ή ηθική βλάβη στον ενάγοντα.

Ενδεικτική είναι και η υπόθεση που αντιμετώπισε το δευτεροβάθμιο Μονομελές Εφετείο Θεσσαλονίκης το οποίο δικαίωσε ένα ζευγάρι για τη φασαρία που προκαλούσαν τα παιδιά πολύτεκνης οικογένειας σε γειτονικό διαμέρισμα πολυκατοικίας. Επικύρωσε την απόφαση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, το οποίο με απόφαση που εκδόθηκε στα τέλη του 2018 , υποχρέωσε τον εναγόμενο να παύσει να προκαλεί υπερβολικούς θορύβους στο διαμέρισμά του και να μην παραβλέπει τον κανονισμό της πολυκατοικίας στο μέλλον, απειλώντας τον με προσωπική κράτηση διαρκείας ενός μηνός και χρηματική ποινή ύψους 300 ευρώ για κάθε παραβίαση της απόφασης.

Συγκεκριμένα, στην δικαστική απόφαση του Εφετείου αναγράφεται ότι «αποδείχτηκε περαιτέρω ότι ο εναγόμενος και η οικογένειά του παραβιάζουν τις προαναφερθείσες διατάξεις του κανονισμού πολυκατοικίας αφού αυτός και η οικογένειά του και κυρίως τα ανήλικα τέκνα του προκαλούν καθημερινά υπερβολικούς θορύβους που παραβλέπουν τη χρήση του ευρισκόμενου κάτω από αυτούς διαμερίσματος της ενάγουσας και συγκεκριμένα διαταράξουν σοβαρά την ησυχία της».

Ακόμη αναφέρεται ότι «οι παραπάνω θόρυβοι οι οποίοι προέρχονται κυρίως από ποδοβολητά των ανηλίκων που φορώντας τα παπούτσια τους παίζουν ακόμη και ποδόσφαιρο με τον εναγόμενο πατέρα τους μέσα στο διαμέρισμα αλλά και από το σύρσιμο επίπλων, πέταγμα αντικειμένων στο πάτωμα και φωνασκίες, τις καθημερινές συνήθως μετά τις 15:00 και τα σαββατοκύριακα όλες σχεδόν τις ώρες της ημέρας, υπερβαίνουν κατά πολύ το φυσιολογικό και ανοιχτό όριο θορύβου από την συγκατοίκηση σε μία πολυκατοικία ακόμη και συνυπολογίζοντας τους θορύβους από το εξωτερικό περιβάλλον μιας πολυσύχναστης περιοχής όπως αυτή που βρίσκονται τα διαμερίσματα των διαδίκων».

Το δικαστήριο δέχτηκε ότι οι θόρυβοι των ανηλίκων «δημιουργούνται από την έλλειψη αποτελεσματικού ελέγχου και επαρκούς εποπτείας σε αυτά εκ μέρους του εναγομένου πατέρα τους που όφειλε προκειμένου να είναι συνεπής στην υποχρέωση του ως συνιδιοκτήτη και ενοίκου της πολυκατοικίας για την μη λειτουργία προβλημάτων στην διαβίωση των άλλων ενοίκων». Σύμφωνα με την απόφαση ο πατέρας πρέπει «να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός και προνοητικός στο ζήτημα αυτό ακριβώς λόγω της ύπαρξης τεσσάρων ανηλίκων σε ένα διαμέρισμα πολυκατοικίας έκταση μόλις 80 τετραγωνικών μέτρων».

Όπως αναφέρεται στη δικαστική απόφαση «ο εναγόμενος βέβαια υποστηρίζει ότι τα ανήλικα τέκνα του απουσιάζουν από το διαμέρισμα τις περισσότερες ώρες της ημέρας λόγω των δραστηριοτήτων τους- σχολικών και εξωσχολικών- όμως από τη συνολική εκτίμηση των προσκομιζόμενων από αυτόν βεβαιώσεων για τις δραστηριότητες των τέκνων του και των λοιπών αποδεικτικών μέσων προέκυψε ότι σχεδόν πάντοτε βρίσκεται κάποιο ανήλικο στο διαμέρισμα με αποτέλεσμα να δημιουργούνται η υπερβολικοί θόρυβοι που προαναφέρθηκαν».