Νομοθεσία για τα φαρμακεία. Μεταβίβαση Φαρμακείου με την διαδικασία της συστέγασης φαρμακείων.

Νομοθεσία για τα φαρμακεία. Μεταβίβαση Φαρμακείου με την διαδικασία της συστέγασης φαρμακείων.

Το άρθρο 18 του ν. 5607/1932 προσδιορίζει το πώς διενεργείται η διαδικασία μεταβίβασης φαρμακείου. Ειδικότερα ορίζεται «1.Φαρμακοποιός, τηρών αδιαλείπως επί πλήρη διετίαν εν τω αυτώ τόπω φαρμακείον, δύναται να μεταβιβάση την άδειάν του μετά του φαρμακείου εις έτερον φαρμακοποιόν, κεκτημένον τα νόμιμα προσόντα, αποφάσει του Υπουργού Υγιεινής, μετά γνωμάτευσιν του Α.Υ.Σ. επί τη επιδόσει εκ μέρους αμφοτέρων των ενδιαφερομένων αιτήσεων μετά των σχετικών δικαιολογητικών.

2. Η μεταβίβασις αδείας άνευ φαρμακείου απαγορεύεται.
3. Παραίτησις από αιτήσεως μεταβιβάσεως φαρμακείου εις έτερον φαρμακοποιόν γίνεται δεκτή προ της εκδόσεως της σχετικής αποφάσεως του υπουργού, εφ’ όσον υπάρχει έγγραφος συγκατάθεσις του προς ον μεταβιβάζεται.
4. Απαγορεύεται εις τον μεταβιβάσαντα την άδειαν φαρμακείου η ίδρυσις φαρμακείου ή αποδοχή μεταβιβάσεως εν τη αυτή πόλει, προ της παρελεύσεως τριετίας από της μεταβιβάσεως του φαρμακείου.»

Εκτός όμως της μεταβίβασης υπάρχει και η δυνατότητα της συστέγασης των φαρμακείων. Μάλιστα αυτή είναι η δυνατότητα που προτιμούν οι περισσότεροι. Ειδικότερα το άρθρο 36 παράγραφος 6 του ν. 3918/2011 ορίζει ότι «Κατ” εξαίρεση των διατάξεων των πληθυσμιακών ορίων της προηγούμενης παραγράφου, επιτρέπεται η συστέγαση στο ίδιο κατάστημα λειτουργούντος φαρμακείου με υπό ίδρυση φαρμακείο. Τα κατά την παρούσα διάταξη συστεγαζόμενα φαρμακεία λειτουργούν υποχρεωτικά με τη μορφή ομόρρυθμης εταιρείας. Στις εν λόγω εταιρείες οι συστεγαζόμενοι φαρμακοποιοί μετέχουν με ίσα ποσοστά.
Στα νεοϊδρυόμενα φαρμακεία χορηγούνται αυτοτελείς άδειες ίδρυσης υπό τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου.
Εάν ο φαρμακοποιός, στο φαρμακείο του οποίου πραγματοποιείται η συστέγαση, συνταξιοδοτηθεί, παραιτηθεί για οποιονδήποτε λόγο ανακαλείται η άδεια ίδρυσης του φαρμακείου του και στον παραμένοντα φαρμακοποιό χορηγείται άδεια συνεχίσεως λειτουργίας του φαρμακείου.
Ειδικά στην περίπτωση παραίτησης του ως άνω φαρμακοποιού, αυτός δύναται να ιδρύσει στο μέλλον άπαξ νέο φαρμακείο υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις της παρούσας παραγράφου.
Οι φαρμακοποιοί των συστεγαζόμενων φαρμακείων της παρούσας παραγράφου υποχρεούνται στην αυτοπρόσωπη διεύθυνση αυτών. Επίσης, τα εν λόγω φαρμακεία θεωρούνται, για τον καθορισμό του αριθμού των φαρμακείων, ως λειτουργούντα χωριστά και υποχρεούνται σε ιδιαίτερη διημέρευση και διανυκτέρευση».

Ενόψει των ανωτέρω, ιδιαίτερα χρήσιμη είναι η υπ΄αριθμ. 1455/2012 απόφαση του ΣτΕ όπου κρίθηκε ότι είναι θεμιτή η αφαίρεση της άδειας λειτουργίας από φαρμακοποιό εν όψει συνταξιοδότησης, καθώς του χορηγείται η δυνατότητα μεταβίβασης της επιχείρησής του. Ειδικότερα κρίθηκε «επειδή, η αφαίρεση της αδείας ιδρύσεως (αμεταβίβαστης κατά το άρθρο 5 παρ. 1 του α.ν. 517/1968, ΦΕΚ Α΄ 188) και της αδείας λειτουργίας φαρμακείου, που έχουν χορηγηθεί σε φαρμακοποιό, λόγω συμπληρώσεως του 70ού έτους της ηλικίας του, συνιστά μεν επέμβαση σε περιουσιακό δικαίωμα, κατά την έννοια του άρθρου 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της Ε.Σ.Δ.Α., δεδομένου ότι έχει ως άμεση συνέπεια τον τερματισμό της σχετικής επαγγελματικής δραστηριότητας και την προσβολή των συναφών οικονομικών συμφερόντων του δικαιούχου. Η επέμβαση, όμως, αυτή, έστω και αν οδηγεί σε απαγόρευση της ασκήσεως της δραστηριότητας του κατόχου των αφαιρεθεισών αδειών, δεν τον αποστερεί από το σύνολο των κινητών ή και ακινήτων περιουσιακών στοιχείων της επιχειρήσεώς του, ούτε βεβαίως του στερεί τη δυνατότητα να μεταβιβάσει τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία (εμπορεύματα, χρήση εγκαταστάσεως, κ.λπ.), εφ’ όσον έχει σχετικό δικαίωμα, ακόμη και μετά την αφαίρεση της αδείας ιδρύσεως και της αδείας λειτουργίας του φαρμακείου. Εξ άλλου, το μέτρο της αφαιρέσεως των αδειών ιδρύσεως και λειτουργίας φαρμακείων με τη συμπλήρωση του 70ού έτους της ηλικίας των δικαιούχων φαρμακοποιών θεσπίσθηκε με την διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 1 του ν. 1963/1991, όπως προστέθηκε με το άρθρο 11 παρ. Θ.3 του ν. 2955/2001, και ακολούθως με το άρθρο 19 παρ. 14 εδ. α΄ του ν. 3106/2003 προβλέφθηκε μεταβατική περίοδος έως την 31.12.2004, δηλαδή με διάρκεια μεγαλύτερη των τριών ετών από την δημοσίευση (2.11.2001) του ν. 2955/2001, περίοδος κατά την οποία ανεστάλη η εφαρμογή της ως άνω διατάξεως του άρθρου 1 παρ. 4 του ν. 1963/1991 ως προς την αφαίρεση των αδειών ιδρύσεως και λειτουργίας των φαρμακείων. Με τα δεδομένα αυτά παρεσχέθη στους φαρμακοποιούς, οι οποίοι πλησίαζαν το ανωτέρω όριο ηλικίας, κατά τον χρόνο θεσπίσεως της επίμαχης ρυθμίσεως, η δυνατότητα να ρυθμίσουν κάθε ζήτημα σχετικό με την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητάς τους, ιδίως δε να προβούν σε κάθε νόμιμη ενέργεια σκοπούσα στην μεταβίβαση των επιχειρήσεών τους πριν την αφαίρεση των αδειών ιδρύσεως και λειτουργίας των φαρμακείων τους λόγω συμπληρώσεως του ανωτέρω ορίου ηλικίας, λαμβανομένης υπ’ όψη και της παρεχομένης με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 12 του ν. 5607/1932 (ΦΕΚ Α΄ 300), όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 7 του ν. 1963/1991, δυνατότητος να συστεγασθεί με το φαρμακείο φαρμακοποιού υπό συνταξιοδότηση (και, επομένως, πλησιάζοντος το όριο ηλικίας για την υποχρεωτική αποχώρησή του από την άσκηση του επαγγέλματος) το φαρμακείο άλλου φαρμακοποιού και ο τελευταίος να παραμείνει σε αυτό και μετά την λύση της συστεγάσεως λόγω της συνταξιοδοτήσεως, χωρίς να απαιτείται η συνδρομή προϋποθέσεων, που κατ’ αρχήν απαιτούνται για την ίδρυση και λειτουργία φαρμακείων – όπως είναι τα πληθυσμιακά κριτήρια, η απόσταση από άλλα ήδη λειτουργούντα φαρμακεία, το εμβαδόν, που πρέπει να έχει κατάστημα, για να στεγασθεί σε αυτό φαρμακείο. Εν όψει των ανωτέρω, η αφαίρεση των αδειών ιδρύσεως και λειτουργίας φαρμακείου λόγω συμπληρώσεως του ανωτέρω ορίου ηλικίας από τον δικαιούχο φαρμακοποιό δεν συνιστά «στέρηση ιδιοκτησίας» κατά την παρ. 1 του άρθρου 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της Ε.Σ.Δ.Α., αλλά «ρύθμιση της χρήσεως αγαθών», η οποία εξετάζεται υπό το πρίσμα της παρ. 2 του εν λόγω άρθρου (βλ. Σ.τ.Ε.1306-1313/2012)».

Επιπλέον σε περίπτωση συστέγασης φαρμακείων η ομόρρυθμη αυτή εταιρεία είναι η μισθώτρια (ενοικιάστρια) του συνενωμένου καταστήματος. Συνεπώς, αν το συνενωμένο κατάστημα πρόκειται πχ. να εγκατασταθεί στο κατάστημα που λειτουργεί ήδη το φαρμακείο του ο ένας από τους φαρμακοποιούς που θα συστεγαστεί, θα πρέπει να  γίνει τροποποίηση του μισθωτηρίου συμφωνητικού, αφού προηγηθεί συνεννόηση και συμφωνία με τον εκμισθωτή (ιδιοκτήτη).  Επισημαίνουμε αυτή τη παρατήρηση, γιατί έχει σημειωθεί, να έχει μεν συσταθεί η εταιρεία, αλλά ο εκμισθωτής (ιδιοκτήτης) να αρνείται να συναινέσει στην τροποποίηση του μισθωτηρίου για να περιλάβει την εταιρεία ως μισθώτρια, γιατί δεν είχε προηγουμένως ενημερωθεί καθόλου ή επαρκώς.

Εξάλλου για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας του καταστήματος των συστεγαζομένων φαρμακείων, σύμφωνα με πρόσφατη ορθή γνωμοδότηση της Νομικής Υπηρεσίας του Π.Φ.Σ. η απαίτηση μερικών Διευθύνσεων Υγείας των Περιφερειών δεν χρειάζεται να έχει ήδη συσταθεί η ομόρρυθμη εταιρεία. Εσφαλμένη λοιπόν είναι η απαίτηση μερικών Διευθύνσεων Υγείας των Περιφερειών να έχει ήδη συσταθεί η ομόρρυθμη εταιρεία και στη συνέχεια να χορηγηθεί η άδεια λειτουργίας των συστεγαζομένων φαρμακείων, δεδομένου ότι τίποτε σχετικό δεν προβλέπεται στις σχετικές διατάξεις που ρυθμίζουν τα περί συστεγάσεως φαρμακείων. Αντίθετα, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την χορήγηση της άδειας λειτουργίας φαρμακείου και συστεγαζόμενων φαρμακείων ορίζονται σαφώς και περιοριστικώς.

Για οποιοδήποτε ζήτημα αναφορικά με την νομοθεσία φαρμακείων επικοινωνήστε μαζί μας.