Ο Ν. 3500/2006 περί ενδοοικογενειακής βίας. Προυποθέσεις και διαφορές με τις κοινές ποινικές διατάξεις.

Ως ενδοοικογενειακή βία διεπόμενη από το νόμο 3500/2006 ορίζεται η τέλεση συγκεκριμένων αξιόποινων πράξεων σε βάρος μέλους της οικογένειας. Η οικογένεια δύναται να αποτελείται κατά τους ορισμούς της παρ. 2α και 2β του ίδιου νόμου από τους συζύγους ή πρόσωπα που συνδέονται με σύμφωνο συμβίωσης ή γονείς και συγγενείς πρώτου ή δεύτερου βαθμού εξ αίματος ή εξ αγχιστείας και τα εξ υιοθεσίας τέκνα τους. Επίσης, στην έννοια της οικογένειας περιλαμβάνονται υπό την προϋπόθεση ότι συνοικούν, διαμένουν δηλαδή στο ίδιο σπίτι, και συγγενείς εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι και τετάρτου βαθμού και πρόσωπα των οποίων επίτροπος, δικαστικός παραστάτης ή ανάδοχος γονέας έχει ορισθεί μέλος της οικογένειας, καθώς και κάθε ανήλικο πρόσωπο που συνοικεί στην οικογένεια. Τέλος, οικογένεια θεωρούνται και συνεπώς εφαρμόζονται σε αυτούς οι διατάξεις του νόμου 3500/2006 περί ενδοοικογενειακής βίας και οι μόνιμοι σύντροφοι, τα τέκνα, κοινά ή ενός εξ αυτών, στους τέως συζύγους, στα μέρη συμφώνου συμβίωσης που έχει λυθεί καθώς και στους τέως μόνιμους συντρόφους.

Τα εγκλήματα που τιμωρούνται με βάση τον ανωτέρω νόμο, βαρύτερα απ’ ότι εάν τελούνταν εκτός του ρυθμιστικού πλαισίου του, κατά ατόμων δηλαδή που δεν αποτελούν οικογένεια, είναι τα εξής:

· Ενδοοικογενειακή σωματική βλάβη

· Ενδοοικογενειακή παράνομη βία ή απειλή

· Ενδοοικογενειακός βιασμός και κατάχρηση σε ασέλγεια

· Ενδοοικογενειακή προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας

Όσον αφορά την ποινική δίωξη των ανωτέρω εγκλημάτων πλην του βιασμού και της κατάχρησης σε ασέλγεια, αυτή ασκείται αυτεπάγγελτα, χωρίς να χρειάζεται δηλαδή σχετική έγκληση του παθόντος και ακολουθείται η αυτόφωρη διαδικασία (άρθρο 17 ν. 3500/2006). Επιπλέον, εάν η ενδοοικογενειακή σωματική βλάβη, παράνομη βία ή απειλή και η προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας στρέφεται κατά ανήλικου θύματος τότε η παραγραφή της αξιόποινης πράξης αναστέλλεται μέχρι την ενηλικίωση του παθόντος και για ένα (1) έτος εάν είναι πλημμέλημα και για τρία έτη (3) εάν είναι κακούργημα (άρθρο 16 ν. 3500/2006).

Η ενδοοικογενειακή βία συνιστά κατά νόμο (άρθρο 3 ν. 3500/2006) μαχητό τεκμήριο κλονισμού του γάμου, δηλαδή εφόσον δεν αποδειχτεί το αντίθετο από τον εναγόμενο στη δίκη περι διαζυγίου, η ενδοοικογενειακή βία κατά του ενάγοντος αποτελεί χωρίς άλλη διατύπωση τεκμήριο κλονισμού του γάμου, που διακιολογεί λύση του.

Αξίζει να αναφερθεί ότι για τις ανωτέρω αξιόποινες πράξεις μέλη της οικογένειας εξετάζονται ανωμοτί, ενώ οι ανήλικοι καταθέτουν στο ακροατήριο μονάχα εάν είναι απολύτως αναγκαίο, άλλως διαβάζεται απλώς η κατάθεσή τους. Παράλληλα η τυχόν παρακώλυση μάρτυρα ή μέλους της οικογένειάς του με απειλές ή άσκηση βίας ή με δωροδοκία συνιστά αξιόποινη πράξη, η οποία τιμωρείται με βάση τη διάταξη του άρθρου 10 του ν. 3500/2006 με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών μέχρι τριών ετών.

Τέλος, σε περιπτώσεις αξιόποινων πράξεων του νόμου περί ενδοοικογενειακής βίας η χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης του παθόντος δεν μπορεί να είναι κατώτερη του ποσού των 1.000 ευρώ, εκτός κι αν το ίδιο το θύμα ζήτησε μικρότερο ποσό.